Daltononderwijs

Wij zijn een daltonschool in oprichting. Dit betekent dat wij bij de Nederlandse Dalton Vereniging hebben aangegeven graag officieel daltonschool willen worden. Het daltononderwijs vormt het uitgangspunt van de wijze waarop wij ons onderwijs vormgeven. Alle teamleden op onze school zijn of worden opgeleid tot daltonleerkracht of -ondersteuner.

Dalton is op iedere school anders. Het is een visie op onderwijs en kent geen vast systeem.

Wij willen onze leerlingen zo goed mogelijk voorbereiden op de toekomstige maatschappij en zijn ervan overtuigd dat het daltonconcept hier een waardevolle bijdrage aan kan leveren. Het daltononderwijs wil leerlingen voorbereiden op het kunnen functioneren in een complexe samenleving door ondernemend en zelfverantwoordelijk te zijn in het leven, in het werken en in het samenleven.

Binnen het daltononderwijs staan vijf kernwaarden centraal:

Samenwerken

We leren leerlingen van jongs af aan samenwerken, zodat ze de vaardigheden die nodig zijn om goed samen te werken onder de knie krijgen. Samenwerken is ook leren van onderlinge verschillen en deze waarderen en benutten.

Verantwoordelijkheid

Vrijheid is noodzakelijk om eigen keuzes te kunnen maken en eigen wegen te vinden. Vrijheid in het daltononderwijs is de gelegenheid krijgen om het taakwerk zelf te organiseren. De opgegeven leerstof en de eisen die daaraan worden gesteld, de tijdslimiet, de werkafspraken en de schoolregels vormen de grenzen waarbinnen de leerlingen hun vrijheid leren gebruiken. Een leerling leert verantwoordelijkheid voor zichzelf en zijn omgeving te dragen, als zijn omgeving hem daarvoor de ruimte en de mogelijkheden biedt. Door leerlingen meer vrijheid te bieden kunnen zij eigen keuzes maken en een actieve leerhouding ontwikkelen. Maar vrijheid betekent niet dat alles zomaar kan en mag. Het is een taak van de leerkracht om iedere leerling structuur te bieden om vrijheid binnen grenzen te leren hanteren.

Zelfstandigheid

Zelfstandig leren en werken op een daltonschool is actief leren en werken. Een leerling wil doelgericht werken aan een taak of opdracht en is in staat om tijdens dit leerproces hulp te zoeken indien noodzakelijk.

Effectiviteit

Het daltononderwijs is gericht op een effectieve inzet van tijd, menskracht en middelen.

Reflectie

Nadenken over je eigen gedrag en je eigen werk, is op daltonscholen belangrijk. Reflectie is dan ook een terugkerend onderdeel binnen de schooldag.

Daltongeschiedenis

Het daltononderwijs bewijst al honderd jaar lang haar waarde. De onderwijsvorm is gebaseerd op de ideeën van de Amerikaanse pedagoge Helen Parkhurst (1886-1973). Haar ideeën over individuele en niet-klassikale ontplooiing van leerlingen baseerde ze op haar ervaring als leerkracht.

In 1905 werkte Parkhurst op kleine scholen met slechts één klas. Daar kreeg zij te maken met veertig leerlingen verdeeld over acht leerjaren. Vanzelfsprekend was ‘normaal lesgeven’ volstrekt onmogelijk. Daarom koos zij voor een aanpak met een gedeelde zelfstudie. Zij overlegde met de leerlingen over wat hun eigen verantwoordelijkheid zou kunnen zijn en de rol van de leerkracht. Eén en ander werd vervolgens schriftelijk vastgelegd in een soort van contract: ‘de taak’. De leerlingen beloofden bij dit contract dat zij aan hun taak zouden werken en die op tijd af zouden hebben.

Helen Parkhurst beloofde de leerlingen hulp te bieden indien dit noodzakelijk was. In de eerste instantie ging het Helen Parkhurst dus om praktische oplossingen om de efficiëntie van het onderwijs te verhogen. In die situatie was zelfstandig werken noodzakelijk, maar al snel raakte ze ervan overtuigd dat deze aanpak voor alle leerlingen goed was. Tussen 1913 en 1915 werkte Parkhurst in Italië met de beroemde pedagoge Maria Montessori en kregen haar ideeën een pedagogische grondslag.

Enkele jaren later legde ze haar visie op onderwijs vast in het boek ‘Education on the Dalton Plan’ (1922). Later werden haar ideeën toegepast in de State High School in Dalton (Massachusetts). Naar deze plaats is het daltononderwijs genoemd.

Bron: Nederlandse Daltonvereniging (NDV)